Διάφορες Παθήσεις
Κήλη λευκής γραμμής
Η επιγαστρική κήλη ή κήλη μέσης γραμμής ή κήλη λευκής γραμμής εμφανίζεται στη μέση γραμμή του κοιλιακού τοιχώματος, μεταξύ ομφαλού και στέρνου. Παρατηρείται ως διόγκωση κάτω από το δέρμα της περιοχής. Η τοπική διόγκωση οφείλεται σε ένα κενό του κοιλιακού τοιχώματος της περιοχής, μέσα από το οποίο “περνούν” προς τα έξω στοιχεία της κοιλιακής κοιλότητας, όπως είναι το έντερο, ενδοκοιλιακό λίπος κλπ.
Η κήλη λευκής γραμμής δεν είναι από τις συχνότερες κήλες, ούτε και η πιο σπάνια όμως.
Διαχωρισμός επιγαστρικής κήλης από την διάσταση ορθών κοιλιακών
Η κήλη λευκής γραμμής συγχέεται συχνά με μια άλλη πάθηση, τη διάσταση ορθών κοιλιακών μυών, η οποία δεν αποτελεί κήλη και δεν χρήζει επέμβασης. Υπεύθυνος για το διαχωρισμό των δύο αυτών καταστάσεων είναι ο εξειδικευμένος χειρουργός. Στη διάσταση ορθών κοιλιακών μυών δεν υφίσταται κενό στο κοιλιακό τοίχωμα, οπότε δεν εγκυμονούνται οι κίνδυνοι μιας κήλης (π.χ. περίσφιξη). Η διάσταση ορθών κοιλιακών προκύπτει από την απομάκρυνση μεταξύ τους των 2 ορθών κοιλιακών μυών. Κλινικά εμφανίζεται ως επιμήκης διόγκωση στη μέση γραμμή κατά την έγερση του ασθενούς από ξαπλωτή θέση. Σε ξαπλωτή ή όρθια θέση δεν εμφανίζεται η διόγκωση αυτή. Αντιθέτως, η επιγαστρική κήλη (όπως και κάθε κήλη) συνεχίζει να εμφανίζεται ως διόγκωση (είτε αντιληπτή από τον ασθενή είτε όχι) σε όρθια θέση. Παράγοντες που προκαλούν τη διάσταση των ορθών κοιλιακών είναι η ηλικία, η εγκυμοσύνη, η γενετική προδιάθεση κλπ. Το πρόβλημα είναι μόνο αισθητικό και μόνο αν ενοχλεί αισθητικά, θα πρέπει να αποκαθίσταται χειρουργικά.
Αίτια επιγαστρικής κήλης
Τα αίτια της επιγαστρικής κήλης είναι προδιάθεση εκ γενετής, αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης μέσω άρσης βάρους, παχυσαρκίας, έντονης άσκησης κλπ.
Συμπτώματα κήλης λευκής γραμμής
Τα συμπτώματα της κήλης λευκής γραμμής μπορεί να είναι η τοπική διόγκωση σε όρθια στάση ή υπό πίεση, ο υποτροπιάζων πόνος τοπικά κλπ. Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση θα πρέπει να τίθεται κλινικά από τον εξειδικευμένο χειρουργό, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προτείνεται και η διενέργεια υπερηχογραφήματος ή μαγνητικής τομογραφίας.
Λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση επιγαστρικής κήλης / κήλης λευκής γραμμής
Η χειρουργική θεραπεία της επιγαστρικής κήλης είναι επιβεβλημένη, καθώς έτσι αποφεύγεται ο κίνδυνος περίσφιξης της επιγαστρικής κήλης, το να “σφηνώσει” δηλαδή ένα τμήμα εντέρου εντός της κήλης με επακόλουθη νέκρωση του εντέρου.
Η επέμβαση για την αποκατάσταση της κήλης λευκής γραμμής πραγματοποιείται σήμερα λαπαροσκοπικά (με λαπαροσκόπηση), μέσω δηλαδή τριών μικρών τομών του κοιλιακού τοιχώματος, μεγέθους 0,3 – 1 εκ. Κατά την επέμβαση τοποθετείται από το χειρουργό συνθετικό πλέγμα για τη σύγκλειση του χάσματος (κενού) του κοιλιακού τοιχώματος. Το πλέγμα καθηλώνεται στο κοιλιακό τοίχωμα είτε με ειδικά μικροσκοπικά σπιράλ είτε με ειδική κόλλα. Τα δε πλέγματα είναι ειδικά εξελιγμένα με επίστρωση για βιολογική συμβατότητα με τους ιστούς του οργανισμού. Η επιλογή μιας συγκεκριμένης από τις λαπαροσκοπικές μεθόδους σχετίζεται με τα επιμέρους χαρακτηριστικά της κήλης λευκής γραμμής (π.χ. μέγεθος, ανατάξιμη κήλη ή όχι και άλλους παράγοντες).
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης (επέμβασης) επιγαστρικής κήλης / κήλης λευκής γραμμής σε σχέση με την “ανοιχτή” επέμβαση είναι:
- Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος (ανώδυνη χειρουργική επέμβαση)
- Ταχύτερη ανάρρωση, όποτε και ταχύτερη έξοδος από το νοσοκομείο, καθώς και ταχύτερη επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες/εργασία. Ειδικότερα η άρση βάρους ή ο αθλητισμός επιτρέπονται λίγες μέρες μετά τη λαπαροσκοπική επέμβαση επιγαστρικής κήλης. Σε περίπτωση “ανοιχτής” επέμβασης το διάστημα αυτό θα ήταν 4 – 6 εβδομάδες
- Λιγότερες επιπλοκές στο άμεσο (π.χ. μικρότερη πιθανότητα αιμορραγίας και μετεγχειρητικών λοιμώξεων), αλλά και στο απώτερο διάστημα μετά το χειρουργείο επιγαστρικής κήλης
- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
- Καλύτερα αποτελέσματα μακροπρόθεσμα: χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής της κήλης λευκής γραμμής, διότι το πλέγμα τοποθετείται εσωτερικά του κοιλιακού τοιχώματος (άρα εμφανίζει μεγαλύτερη αντοχή σε σχέση με ένα πλέγμα που τοποθετείται εξωτερικά του κοιλιακού τοιχώματος μέσω ανοιχτής επέμβασης)
- Καλύτερη διεγχειρητική διάγνωση, καθότι κατά τη λαπαροσκοπική εγχείρηση επιγαστρικής κήλης υπάρχει το πλεονέκτημα της πρόσβασης σε ολόκληρη την κοιλιακή κοιλότητα
Η νάρκωση που απαιτείται για τη λαπαροσκοπική επέμβαση της κήλης λευκής γραμμής είναι γενική και η διάρκεια νοσηλείας συνήθως 24 ώρες.
Διάσταση Ορθών Κοιλιακών
Οι ορθοί κοιλιακοί μύες βρίσκονται στο κέντρο της κοιλιάς και αποτελούνται από δύο μυϊκές γαστέρες που ξεκινούν από τις κάτω πλευρές της και καταλήγουν στο ηβικό οστό. Τα δύο αυτά μυϊκά στρώματα ενώνονται μεταξύ τους στο κέντρο της κοιλιάς με χαλαρό ιστό που ονομάζεται λευκή γραμμή (Linea alba). Τι συμβαίνει όμως όταν υπάρχει διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών;
Τι είναι η διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών;
Υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις που προκαλούν την απομάκρυνση των ορθών κοιλιακών μυών από το μέσον της κοιλιάς, καθώς και τη χαλάρωση του ενδιάμεσου ιστού που τους ενώνει (λευκή γραμμή). Αυτή ακριβώς η απομάκρυνση των ορθών κοιλιακών μυών από το κέντρο ονομάζεται διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών.
Σε ποιους εμφανίζεται;
Εμφανίζεται πιο συχνά σε εγκυμονούσες γυναίκες άνω των 35 ετών, στις πολύτοκους κυήσεις ή όταν το μέγεθος του εμβρύου είναι πολύ μεγάλο. Συναντάται επίσης σε νεογέννητα μωρά και σπανιότερα σε άνδρες.
Τα νεογέννητα πρέπει να παρακολουθούνται συχνά.
Διάσταση ορθών κοιλιακών μυών μπορεί να εμφανίσουν εγκυμονούσες γυναίκες, λόγω της μεγάλης πίεσης που δέχονται οι ορθοί κοιλιακοί μύες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ το πρόβλημα γίνεται εμφανές μετά τον τοκετό.
Κλινική εικόνα
Όταν υπάρχει διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών, η κοιλιά προβάλει προς τα έξω και δίνει την εντύπωση εγκυμονούσας κατάστασης.
Η διάσταση των ορθών κοιλιακών, δημιουργεί πρωτίστως αισθητικό πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει γιατί η μήτρα, το παχύ και το λεπτό έντερο και τα άλλα όργανα που βρίσκονται μέσα στην κοιλιά προβάλλουν προς τα έξω, καθώς δεν υπάρχουν οι ορθοί κοιλιακοί μύες ώστε να τα συγκρατήσουν.
Η διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών, εκτός από το αισθητικό πρόβλημα, μπορεί να προκαλέσει πόνους στη μέση, δυσκοιλιότητα και διαφυγή ούρων. Ορισμένες φορές δυσκολεύει την αναπνοή ή ακόμη και την κίνηση.
Χειρουργική θεραπεία
Η θεραπεία είναι πάντα χειρουργική. Συνδυάζεται σχεδόν πάντα με κοιλιοπλαστική, διότι οι γυναίκες που έχουν διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών πάσχουν και από μεγάλη χαλάρωση του δέρματος της κοιλιάς. Οι ορθοί κοιλιακοί μύες έρχονται στη μέση γραμμή με την τοποθέτηση ραμμάτων. Η τοποθέτηση πλέγματος δεν χρειάζεται σχεδόν ποτέ. Μερικές φορές μπορεί να συνυπάρχει και κήλη. Ο ιατρός θα σας συμβουλεύσει να κάνετε έναν υπέρηχο, για τη διάγνωση αυτής.
Διαφορά κήλης από τη διάσταση των ορθών κοιλιακών μυών
Η διάσταση των ορθών κοιλιακών δεν είναι κήλη της κοιλιακής χώρας και δεν απειλεί τη ζωή του ασθενή. Στην κήλη υπάρχει «επικοινωνία» μεταξύ των κοιλιακών οργάνων και της περιοχής έξω από τους ορθούς κοιλιακούς, κάτι που δεν συμβαίνει στην περίπτωση της διάστασης των ορθών κοιλιακών, καθώς τα όργανα της κοιλιάς δεν επικοινωνούν με την περιοχή έξω από τους ορθούς κοιλιακούς.
Αυτοεξέταση
Βήμα 1: Ξαπλώστε ανάσκελα. Λυγίστε τα γόνατά σας και πατήστε τα πέλματά σας.
Βήμα 2: Ανασηκώστε το κεφάλι σας.
Βήμα 3: Βάλτε τα δάχτυλά σας στη μέση της κοιλιάς. Τα δάχτυλά σας θα πρέπει να μπορούν να εισχωρήσουν στο κενό ανάμεσα στους κοιλιακούς μύες.
Πτώση του Άκρου Ποδός
Τι είναι το περονιαίο νεύρο;
Το κοινό περονιαίο νεύρο αποτελεί κλάδο του ισχιακού νεύρου και υποδιαιρείται σε επιπολής και εν τω βάθει περονιαίο νεύρο. Τα νεύρα αυτά παρέχουν αισθητικότητα στην πρόσθια και πλάγια επιφάνεια της κνήμης και στην άνω επιφάνεια του άκρου ποδός. Οι μύες που νευρώνονται από αυτό προκαλούν την προς τα άνω κίνηση του αστραγάλου και του άκρου ποδός.
Τι είναι η πτώση του άκρου ποδός (παράλυση του περονιαίου νεύρου);
Ορίζεται ως η βλάβη ενός περιφερικού νεύρου, εξαιτίας της οποίας υπάρχει αδυναμία προς τα άνω κίνησης του πέλματος. Ενώ σύμφωνα με τον ορισμό είναι μια απλή νευρομυϊκή βλάβη, μπορεί να αποτελεί εκδήλωση μιας πιο σοβαρής κατάστασης όπως της πίεσης κάποιου νεύρου ή μια κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου.
Από τι προκαλείται η πτώση του άκρου ποδός;
- Πίεση του νωτιαίου μυελού
- Πλαγία μυατροφική σκλήρυνση
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Nόσος Parkinson (σπάνια)
Τι συμπτώματα προκαλεί;
- Αδυναμία του πέλματος να στραφεί προς τον κορμό
- Άλγος
- Μυϊκή αδυναμία
- Υπαισθησία στην άνω επιφάνεια του πέλματος
- Απώλεια της λειτουργικότητας του πέλματος με χαρακτηριστικό καλπαστικό βάδισμα
Πώς γίνεται η διάγνωση;
- Πλήρες ιατρικό ιστορικό
- Λεπτομερής νευρολογική εξέταση
- Ηλεκτρομυογράφημα κάτω άκρων
- Απλές ακτινογραφίες κνήμης και μαγνητική τομογραφία
Τι θεραπεία προτείνεται;
Ανάλογα με την βαρύτητα της παράλυσης, μπορεί να ακολουθηθεί μία από τις ακόλουθες θεραπείες:
- Μη χειρουργική θεραπεία με ειδικούς νάρθηκες και κηδεμόνες που προσαρμόζονται σε κάθε ασθενή
- Χειρουργική θεραπεία, το είδος της οποίας εξαρτάται από την αιτία της βλάβης και μπορεί να αφορά χειρουργική αποσυμπίεση, συρραφή του νεύρου, χρήση νευρικού μοσχεύματος ή μεταφορά νεύρου και τενόντων
Βιβλιογραφία
- Kline D, Hudson A. Lower extremity nerve: operative care and technique. In : Nerve Injuries. Philadelphia: WB Saunders;1995:117-146
- Kline D, Hudson A. Acute injuries of peripheral nerves. In: Youmans J, ed. Neurological Surgery. 3rd Philadelphia: WB Saunders;1990
- Zager E. Morphology, physiology, and electrophysiology of peripheral nerve degeneration and regeneration. In: Benzel E, ed. Practical Approaches to Peripheral Nerve Surgery. Park Ridge, IL: American Association of Neurological Surgeons;1992:13-24
Ραιβοποδία και βλαισοποδία
Η ραιβοποδία και η βλαισοποδία είναι μέρη μιας κίνησης. Η ραιβοποδία υφίσταται όταν το βάρος του σώματος τοποθετείται στο εξωτερικό μέρος του ποδιού κατά το περπάτημα ή το τρέξιμο. Όταν συμβαίνει το αντίθετο πρόκειται για βλαισοποδία.
Η ραιβοποδία και η βλαισοποδία σε μεγάλο βαθμό μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην ευθυγράμμιση του σώματος και να οδηγήσουν σε πόνο στα πόδια, τα γόνατα, τα ισχία και την πλάτη.
Τι συμβαίνει όταν υφίσταται ραιβοποδία και βλαισοποδία
Η υπερβολική ραιβοποδία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα πόνου. Οι περισσότεροι άνθρωποι με υπερβολική ραιβοποδία, έχουν δομικά προβλήματα στα πόδια τους. Οι τρόποι αντιμετώπισης του παραπάνω προβλήματος περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τη χρήση κατάλληλων παπουτσιών.
Οι άνθρωποι οι οποίοι πάσχουν από βλαισοποδία, στρέφουν τα πόδια τους προς την εσωτερική μεριά με αποτέλεσμα να πλαταίνει το πόδι. Αυτό σχετίζεται με την βλαισοπλατυποδία αρκετές φορές.
Οι άνθρωποι οι οποίοι πάσχουν από ραιβοποδία, αντιθέτως δεν στρέφουν το πόδι αρκετά προς το εσωτερικό, με αποτέλεσμα τα περισσότερα φορτία να πέφτουν στην εξωτερική πλευρά του πέλματος. Ωστόσο η ραιβοποδία σε μεγάλο βαθμό είναι λιγότερο συχνή από την βλαισοποδία.
Πολλές φορές η ύπαρξη βλαισοποδίας και ραιβοποδίας σε μεγάλο βαθμό, μπορεί να προκαλέσει γενικότερα προβλήματα στις υπόλοιπες αρθρώσεις του σώματος προκειμένου να ανακτήσουμε σωστή ισορροπία.
Αίτια Ραιβοποδίας
Τα δομικά προβλήματα που υπάρχουν στα πόδια είναι συνήθως γενετικά. Ωστόσο αυτό το πρόβλημα μπορεί να προκληθεί και από εξωτερικούς παράγοντες.
Γενετικοί Παράγοντες
-Μήκος ποδιού (συμπεριλαμβανομένων των διαφορών μεταξύ του μήκους και του πλάτους του πέλματος)
-Το σχήμα του τόξου του ποδιού μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο ύπαρξης ραιβοποδίας, ενώ οι άνθρωποι με ψηλές καμάρες είναι πιο επιρρεπείς σε ραιβοποδία σε σχέση με άλλους.
Εξωτερικοί Παράγοντες
Ο λανθασμένος τύπος παπουτσιού -όπως τα άκαμπτα ή σφιχτά παπούτσια αλλά και η χρήση παπουτσιών που δεν έχουν στήριξη (σωστή) καμάρας- μπορεί να οδηγήσει σε ραιβοποδία και άλλα προβλήματα στα πόδια.
Παλιοί τραυματισμοί
Παλιοί τραυματισμοί ενδέχεται να προκαλέσουν αδυναμία ευπάθεια και αστάθεια στις αρθρώσεις και στους μαλακούς ιστούς του σώματος. Για παράδειγμα, άνθρωποι οι οποίοι πάσχουν από αχίλλεια τενοντίτιδα είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της ραιβοποδίας.
Άλλες αιτίες
- Έλλειψη άσκησης κυρίως σε περίοδο ανάπτυξης
- Συνεχόμενη πίεση πάνω σε σκληρές επιφάνειες
- Περιορισμένο εύρος κίνησης για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Δυσκαμψία λόγω γήρανσης ή αρθρίτιδας
- Υπερβολική ή λανθασμένη άσκηση
Επιπλοκές υπερβολικής ραιβοποδίας
Οι άνθρωποι οι οποίοι υποφέρουν από βαριά μορφή ραιβοποδίας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε ανάπτυξη συμπτωμάτων όπως:
-Πόνοι στους αστραγάλους – γόνατα
-Σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας
-Πόνοι στη φτέρνα του ποδιού
-Πελματιαία απονευρωσίτιδα
-Κάλους ή κότσι στο εξωτερικό άκρο του ποδιού και παραμορφώσεις γενικότερα στα δάκτυλα
-Πελματοειδής περιτονίτιδα
-Shin splints (περιοστίτιδα κνήμης, σύνδρομο της επώδυνης κνήμης)
-Κατάγματα καταπόνησης στα πόδια και στο πέλμα
-Πρήξιμο του ποδιού και του αστραγάλου
-Αδυναμία στο πόδι ειδικά στο περπάτημα, στο τρέξιμο και την άσκηση
Διάγνωση Ραιβοποδίας
-Εξετάστε παλιά παπούτσια
Στα άτομα τα οποία δεν πάσχουν ούτε από ραιβοποδία ούτε από βλαισοποδία τα πέλματα του παπουτσιού θα φθαρθούν από το εξωτερικό άκρο της φτέρνας προς το κέντρο. Η ραιβοποδία μπορεί να προκαλέσει πιο εμφανή σημάδια φθοράς μόνο στην εξωτερική μεριά του πέλματος του παπουτσιού.
-Ελέγξτε τα αποτυπώματα των πελμάτων σας
Υπάρχουν διάφορες ειδικότητες που έχουν πελματογράφους και με μία ανάλυση βάδισης μπορεί να διαγνωστεί οποιοδήποτε από τα παραπάνω προβλήματα. Η έντονη ραιβοποδία ή βλαισοποδία μπορεί να είναι ορατή και με γυμνό μάτι βλέποντας τον ασθενή από πίσω και διακρίνοντας αν η φτέρνα φεύγει έντονα προς τα μέσα ή προς τα έξω.
-Ανάλυση Βάδισης
Ένας ποδολόγος ή ένας φυσιοθεραπευτής, μπορεί να κάνει ανάλυση βάδισης, κατά τη διάρκεια της οποίας το άτομο περπατάει ή τρέχει πάνω σε μία εξειδικευμένη πλατφόρμα. Άτομα τα οποία πάσχουν από προβλήματα βάδισης, χρειάζεται να κάνουν τη συγκεκριμένη ανάλυση.
Πώς αποτρέπουμε την ραιβοποδία
Η ραιβοποδία μπορεί να προληφθεί ακολουθώντας τα παρακάτω:
-Σωστά υποδήματα
Τα ευέλικτα και ελαφριά αθλητικά παπούτσια ποδοσφαίρου είναι τα κατάλληλα για άτομα που υποφέρουν από ραιβοποδία.
Προσοχή! Κατά την αγορά παπουτσιών:
Μετρήστε και τα δύο πόδια όσον αφορά το μήκος, το πλάτος και το βάθος για να έχετε την καλύτερη δυνατή εφαρμογή. Αποφύγετε την επιλογή σφιχτών παπουτσιών στην περιοχή των μεταταρσίων. Αντιθέτως πρέπει να είναι εφαρμοστά στην περιοχή του κουντεπιέ και το πίσω μέρος της φτέρνας να είναι επίσης εφαρμοστό. Τέλος θα ήταν σκόπιμο να γίνεται αλλαγή υποδημάτων κάθε 6 μήνες ή και νωρίτερα σε περίπτωση σημαντικής φθοράς της σόλας.
-Σωστή στάση
Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε σωστή στάση σώματος και κατάλληλες τεχνικές για να αποφύγετε τη ραιβοποδία.
-Φυσιοθεραπείες
Ένας φυσιοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε τους σφιχτούς μύες και τους τένοντες ενισχύοντας ταυτόχρονα τους μαλακούς ιστούς. Αυτό βοηθά στην καλύτερη κατανομή βάρους σε όλο το σώμα και αυτομάτως διορθώνει ενδεχόμενη ύπαρξη ραιβοποδίας.
Πηγή: https://www.kifidis-orthopedics.gr/blog/raivopodia-kai-vlaisopodia
Σύνδρομο του απιοειδούς μυός (Piriformis syndrome)
Ο απιοειδής μυς (άπιον = απίδι, αχλάδι,) έχει σχήμα τριγωνικό, αχλαδοειδές. Εκφύεται από την πρόσθια επιφάνεια του ιερού οστού. Διέρχεται από το μείζον ισχιακό τρήμα και καταφύεται στην πρόσθια και έσω επιφάνεια της κορυφής του μείζονος τροχαντήρος. Στην όρθια στάση ενεργεί ως έξω στροφέας και απαγωγός και συμβάλλει στην έκταση του μηρού. Μπορεί να υποδιαιρείται σε μοίρες λόγω του ότι ανάμεσά του διέρχεται το ιερό νεύρο ή άλλοι κλάδοι του ιερού πλέγματος. Μπορεί να λείπει μερικώς ή και παντελώς.
Το πιο ενδιαφέρον με την ανατομική του απιοειδούς μυός είναι κάτω από αυτόν βρίσκονται οι γαστέρες των μικρών κοιλιακών μυών του ισχίου, δηλαδή δύο δίδυμοι άνω και κάτω (Gemellus) και δύο θυρεοειδείς, έσω και έξω (Obturator). Μεταξύ των γαστέρων απιοειδούς και των υπολοίπων διέρχεται το παχύτατο στην περιοχή ισχιακό νεύρο. Ισχιακό ονομάζεται το μεγαλύτερο σπονδυλικό νεύρο στον ανθρώπινο οργανισμό, που αρχίζει από την οσφυϊκή χώρα και καταλήγει στα κάτω άκρα του σώματος και αποτελείται από πέντε μεγάλες ρίζες νεύρων, που εκφύονται από τον νωτιαίο σωλήνα. Υπολογίζεται ότι στο 90% των περιπτώσεων το ισχιακό νεύρο διέρχεται κάτωθεν του απιοειδούς μυός, ενώ στο 10% των περιπτώσεων διέρχεται εντός της μυϊκής του μάζας.
Το σύνδρομο απιοειδούς μυός οφείλεται σε παθολογία του απιοειδούς μυός, η οποία προκαλεί παγίδευση και συμπίεση του ισχιακού νεύρου, με αποτέλεσμα o ασθενής να παρουσιάζει ισχιαλγία που δεν οφείλεται σε πρόβλημα της σπονδυλικής στήλης. Η διάγνωση είναι πολύ πιθανό να υποδηλώνεται από το ιστορικό του ασθενούς, ιδιαίτερα όταν αναφέρεται τραυματισμός στο γλουτό, όπως π.χ. πτώση. Συχνά, το σύνδρομο οφείλεται σε υπερδραστηριότητα των στροφέων του ισχίου με συνέπεια εμφάνιση συνδρόμου υπέρχρησης ή σε πολύωρο κάθισμα σε σκληρές επιφάνειες. Η εγκυμοσύνη θεωρείται επίσης ένας προδιαθεσικός παράγοντας.
Ο ασθενής με τυπικό σύνδρομο απιοειδούς παραπονιέται για πόνο στο γλουτό με ή χωρίς αντανάκλαση στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού. Πολλές φορές μπορεί ο πόνος να επεκτείνεται κάτω από το γόνατο έως την οπίσθια επιφάνεια της κνήμης, μιμούμενος τυπική ισχιαλγία. Η καθιστική θέση δυνατό να είναι επώδυνη και η συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την κάμψη ή έσω στροφή των ισχίων σχεδόν αδύνατη.
Χρειάζεται πλήρης νευρολογική εξέταση (μυϊκής ισχύος, αισθητικότητας, αντανακλαστικών κ.λπ.) των κάτω άκρων. Ο παρακλινικός έλεγχος περιλαμβάνει απλές ακτινογραφίες, αξονική αλλά και μαγνητική τομογραφία. Η θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και επί εμμονής των ενοχλημάτων τοπική έγχυση κορτικοειδούς, ή εγχύσεις κολλαγόνου (μεσοθεραπεία).
Οι περισσότεροι ασθενείς αποκαθίστανται με συντηρητική αγωγή. Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας, η χειρουργική αντιμετώπιση με διερεύνηση και κινητοποίηση του ισχιακού νεύρου δίνει πολύ καλά αποτελέσματα.
Σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής
Ο πόνος στον ώμο είναι από τις συχνότερες αιτίες επίσκεψης σε ορθοπεδικό ιατρείο. Συνήθως δεν αναφέρεται τραυματισμός αλλά έντονη χειρωνακτική εργασία (εργάτες, αγρότες). Συχνά επίσης συναντάται σε αθλητές που χρησιμοποιούν τα άνω άκρα πάνω από το επίπεδο του ώμου (volley, κολύμβηση, water polo, ακόντιο). Προσβάλει εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες σε όλες σχεδόν τις ηλικίες της ενηλίκου ζωής.
Η άρθρωση του ώμου έχει το μεγαλύτερο εύρος κίνησης από όλες τις αρθρώσεις του σώματος. Αυτό οφείλεται στο ότι η αρθρική επιφάνεια της ωμοπλάτης (ωμογλήνη) που υποδέχεται την κεφαλή του βραχιονίου δεν έχει ιδιαίτερο βάθος. Το γεγονός αυτό κάνει την άρθρωση του ώμου ασταθή αλλά με μεγάλο εύρος κίνησης. Σημαντικό για την σταθερότητα της άρθρωσης και την ομαλή κύλιση των αρθρικών της επιφανειών αποτελεί το μυϊκό της περίβλημα. Αστοχία του μυϊκού περιβλήματος της άρθρωσης του ώμου οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε καταστροφή της άρθρωσης και οστεοαρθρίτιδα που συνοδεύεται από χρόνιο πόνο και αγκύλωση.
Το πέταλο των στροφέων είναι ένα σύμπλεγμα τενόντων που συμμετέχει στο να απομακρυνθεί το άνω άκρο από τον κορμό προς τα πλάγια. Ο βασικότερος και πιο ευπαθής τένοντας του συμπλέγματος είναι ο υπερακάνθιος. Αυτός κινείται κάτω από ένα οστό το οποίο αποτελεί τμήμα της ωμοπλάτης, το ακρώμιο. Ο χώρος μεταξύ του ακρωμίου και της κεφαλής του βραχιονίου λέγεται υπακρωμιακός χώρος.
Όταν αυτός μειώνεται σε πλάτος το πέταλο των στροφέων φθείρεται λόγω τριβής και τότε μιλάμε για το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής. Μεταξύ του ακρωμίου και του πετάλου των στροφέων υπάρχει ένα «μαξιλαράκι» που λέγεται ορογόνος θύλακας. Στην ουσία είναι ένα μικρό μπαλόνι που έχει υγρό και αποτελεί προστατευτικό μηχανισμό προκειμένου να μην φθείρεται εύκολα το πέταλο των στροφέων.
[Ορογόνος θύλακας: μικρός σάκος μεταξύ οστού και τένοντα ή χόνδρου, περιέχει αρθρικό υγρό, προστατεύει από την τριβή και την συμπίεση (πάνω από 150 ορογόνοι θύλακες στο σώμα)]Το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο περίβλημα της άρθρωσης και ειδικότερα στον ορογόνο θύλακα που βρίσκεται στον υπακρωμιακό χώρο, ο οποίος συχνά υφίσταται ασβεστοποίηση (ασβεστοποιός υπακρωμιακή ορογονοθυλακίτιδα).
Η θεραπεία της ασβεστοποιού υπακρωμιακής ορογονοθυλακίτιδας είναι κυρίως συντηρητική και περιλαμβάνει, ανάρτηση του μέλους, αντιφλεγμονώδη, εγχύσεις κορτικοστεροειδούς στον υπακρωμιακό χώρο (κατευθυνόμενες με υπερηχογραφικό έλεγχο) και σπανιότερα αρθροσκοπικό καθαρισμό.
Μπορεί επίσης να προκαλέσει τριβή του τένοντα ο οποίος φλεγμαίνει και συχνά μαζεύει άλατα ασβεστίου ή και ρήξη αυτού (ρήξη πετάλου στροφέων ή μεμονωμένη ρήξη υπερακανθίου).
Η ρήξη του πετάλου των στροφέων ή η μεμονωμένη ρήξη των τενόντων σε νέους και μεσήλικες ασθενείς πρέπει να διορθώνεται με συρραφή, προκειμένου να μην αποδιοργανωθεί η άρθρωση του ώμου. Σε ηλικιωμένους ασθενείς η θεραπεία εξατομικεύεται με βάση την ένταση των ενοχλημάτων, τον περιορισμό της λειτουργικότητας και τα συνοδά προβλήματα υγείας.
Συχνά ο ασθενής προσέχεται στο ιατρείο με τον ώμο απόλυτα αγκυλωμένο και αυτό είναι εξαιρετικά επώδυνο τόσο σε κινήσεις απαγωγής (απομάκρυνση προς τα πλάγια από τον κορμό), όσο και στις στροφικές του βραχιονίου. Συνήθως η κατάσταση αυτή εκδηλώνεται σχετικά αιφνίδια και λέγεται σύνδρομο παγωμένου ώμου. Είναι συχνή σε ασθενείς στους οποίους έχει διαπιστωθεί σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής, ρήξη μερικού ή ολικού πάχους του πετάλου των στροφέων, αλλά έχει διαπιστωθεί ότι η συχνότερα εκδηλώνεται σε ασθενείς σακχαροδιαβητικούς, με καρδιοαγγειακή νόσο και σε αγχώδεις.
Η θεραπεία του συνδρόμου του παγωμένου ώμου είναι συντηρητική και περιλαμβάνει παυσίπονα – αντιφλεμονώδη, εγχύσεις κορτικοστεροειδούς (κατευθυνόμενες με υπερηχογραφικό έλεγχο) και φυσιοθεραπεία στην υποξεία και χρόνια φάση. Συνήθως τα ενοχλήματα υποχωρούν μετά από μερικούς μήνες. Ο πόνος υποχωρεί πρώτα και ακολουθεί η λύση της αγκύλωσης.
Η παραμελημένη υπακρωμιακή προστριβή συνεπάγεται ρήξη του πετάλου των στροφέων, απώλεια της ομαλής κύλισης της άρθρωσης, φθορά του αρθρικού χόνδρου και εν συνεχεία του οστού, διαταραχή της επαλληλίας των αρθρικών επιφανειών που καταλήγει σε οστεοαρθρίτιδα, εφόσον δεν αποκατασταθεί το αρχικό πρόβλημα.
Η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας του ώμου σε αντίθεση με αυτήν του ισχίου και του γόνατος είναι κυρίως συντηρητική με φυσιοθεραπεία και παυσίπονα. Η χειρουργική θεραπεία με αρθροπλαστική παρουσιάζει σχετικά μέτρια αποτελέσματα τόσο ως προς την κίνηση όσο και ως προς τον πόνο, λόγω της καταστροφής του μυϊκού περιβλήματος της άρθρωσης, και ως εκ τούτου αποτελεί λύση ανάγκης.
Άλλα αίτια πόνου στον ώμο είναι το πρόσθιο εξάρθρημα της κεφαλής του βραχιονίου, το οποίο είναι συνήθως τραυματικό. Σπανιότερα ασθενείς με συνδεσμική χαλαρότητα υφίστανται αυτόματα εξαρθρήματα τα λεγόμενα καθ’ έξιν (γίνεται σχεδόν με τη βούληση του ασθενούς) ή καθ’ υποτροπή (επαναλαμβανόμενα λόγω χρόνιας αστάθειας).
Η διάσταση της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης λόγω συνδεμικής αστάθειας, η αρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής, το κάταγμα της κλείδας και η τενοντίτιδα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου βραχιονίου είναι άλλα σπανιότερα αίτια πόνου στην περιοχή του ώμου.
Ένα σχετικά σπάνιο αίτιο πόνου στον ώμο είναι η παρουσία ενός επιπρόσθετου οσταρίου στο ακρώμιο, που στην ουσία είναι η ατέλεια στη συνένωση των πυρήνων οστέωσης του ακρωμίου κατά τη διαδικασία της σκελετικής ωρίμανσης. Το επιπρόσθετο αυτό οστάριο ονομάζεται os acromialis. Η συνηθέστερη ηλικία εκδήλωσης των ενοχλημάτων είναι 20 – 25 ετών.
Το os acromialis είναι αρκετά συχνό στον πληθυσμό αλλά, τις περισσότερες φορές, δεν είναι επώδυνο και κατά συνέπεια δεν χρειάζεται καμία θεραπεία. Όταν όμως προκαλεί πόνο, τότε το ενόχλημα σπάνια υποχωρεί με συντηρητικά μέσα και συνήθως απαιτεί χειρουργική θεραπεία με σταθεροποίηση του οσταρίου (os acromialis) με το υπόλοιπο τμήμα του ακρωμίου.
Ο ώμος επειδή δεν αποτελεί φορτιζόμενη άρθρωση συχνά παραμελείται από τους ίδιους τους ασθενείς καταφεύγοντας με καθυστέρηση στον ιατρό. Η αγκύλωση, ο έντονος πόνος (κυρίως νυκτερινός), η απώλεια της λειτουργικότητας στις καθημερινές απλές δραστηριότητες αναγκάζουν τον ασθενή να αναζητήσει τη βοήθεια του ιατρού. Η έγκαιρη διάγνωση που στηρίζεται όχι μόνο στην κλινική εξέταση αλλά και στον απεικονιστικό έλεγχο με απλή ακτινογραφία και συχνά με μαγνητική τομογραφία ώμου, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αιτιολογική αντιμετώπιση και την ομαλή έκβαση της θεραπείας. Αντιθέτως η καθυστερημένη διάγνωση συχνά οδηγεί, παρά τη θεραπεία, σε υπολειμματικό πόνο και δυσφορία του ασθενή.
Πηγή:
Γάγγλιο
Το γάγγλιο καρπού είναι η πιο συχνή μορφή καλοήθους ογκιδίου στο χέρι. Πρόκειται για μια κύστη, ή συνηθέστερα μια πολυκυστική δομή, που περιέχει ζελατινώδες υγρό. Συνήθως, δημιουργεί μόνο κοσμητικό πρόβλημα, ενώ σπανιότερα, λόγω πίεσης των παρακείμενων ιστών, μπορεί να προκαλέσει πόνο, ή άλλες σοβαρότερες εκδηλώσεις όπως είναι η αδυναμία και η παράλυση μυών.
Τις περισσότερες φορές το γάγγλιο εξορμάται είτε από μια άρθρωση, είτε από ένα τενόντιο έλυτρο. Σπανιότερα, συναντώνται μέσα στη μάζα ενός οστού (ενδο-οστικά), κυρίως των οσταρίων του καρπού. Άλλη, λιγότερο συχνότερη, εντόπιση είναι μέσα στην μάζα ενός νεύρου, τα λεγόμενα ενδονευρικά γάγγλια.
Οι συνηθέστερες θέσεις εμφάνισης ενός γαγγλίου στο άνω άκρο είναι:
- Στην ραχιαία επιφάνεια του καρπού, που εξορμάται συνήθως από την πηχεοκαρπική, ή το έλυτρο των εκτεινόντων τενόντων.
- Στην παλαμιαία πλευρά του καρπού.
- Στην ραχιαία επιφάνεια των τελικών αρθρώσεων των δακτύλων, σε έδαφος οστεοαρθρίτιδος.
- Στην βάση των δακτύλων, όπου συνήθως ξεκινά από το έλυτρο των καμπτήρων τενόντων.
Τα γάγγλια μπορεί να εμφανιστούν και στα κάτω άκρα, με συνηθέστερη εντόπιση στην ραχιαία και πλάγια επιφάνεια του ποδιού. Σπάνια, το βρίσκουμε ακόμα και στον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο, κατά την διενέργεια αρθροσκόπησης γόνατος.
Η αιτιολογία τους δεν είναι αποσαφηνισμένη. Έχουν ενοχοποιηθεί επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί του αρθρικού θυλάκου και των ελύτρων των τενόντων, ή εκφυλιστικές αλλοιώσεις των ιστών, που παράγουν αρθρικό ή άλλου τύπου υγρό, με αποτέλεσμα την συσσώρευσή του και αναγκαστικά την δημιουργία χώρου αποθήκευσής του.
Τις περισσότερες φορές τα γάγγλια δεν προκαλούν συμπτώματα, επειδή όμως είναι ορατά, γίνονται γρήγορα αντιληπτά. Άλλες φορές προκαλούν πόνο, μόνο κατά την πίεση, ενώ άλλοτε μόνιμο πόνο εξαιτίας της πίεσης των παρακείμενων ιστών. Στην ψηλάφηση δε συμφύονται με το υπερκείμενο δέρμα, είναι μαλακά στην πίεση και, αν έχουν σχέση με άρθρωση, δεν είναι κινητά.
Τα ενδο-οστικά γάγγλια συνήθως είναι ασυμπτωματικά και αναδεικνύονται σε τυχαίο ακτινολογικό έλεγχο. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις αποτελούν την αιτία ενός χρόνιου πόνου, ειδικά στον καρπό.
Τα ενδονευρικά γάγγλια είναι ύπουλα, καθώς το πρώτο τους σύμπτωμα είναι συνήθως η αδυναμία ή η παράλυση μυών ή ομάδας μυών, που νευρώνονται από το συγκεκριμένο νεύρο. Η περισσότερο συχνή εντόπιση ενδονευρικού γαγγλίου είναι στο κάτω άκρο στο περονιαίο νεύρο. Στην περίπτωση αυτή εκδηλώνεται με αδυναμία εκτάσεως του ποδιού και των δακτύλων. Ένα γάγγλιο μπορεί να προκαλεί ακόμα και συμπτωματολογία συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, με μούδιασμα στα δάκτυλα του χεριού, λόγω πίεσης του μέσου νεύρου.
Η διάγνωση είναι συνήθως κλινική. Ο απλός ακτινολογικός έλεγχος είναι δυνατόν να αναδείξει μόνο ένα ενδο-οστικό γάγγλιο. Αντίθετα, η μαγνητική τομογραφία παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την εξόρμηση του γαγγλίου από παρακείμενη άρθρωση. Η ορθότητα της διάγνωσης όμως επιβεβαιώνεται μόνο με την αφαίρεση και την ιστολογική του εξέταση.
Η συντηρητική αγωγή για την αντιμετώπιση για το γάγγλιο περιλαμβάνει την απλή παρακολούθηση, την παροδική ακινητοποίηση που είναι δυνατόν να οδηγήσει σε υποχώρησή του, και την παρακέντησή του με ή χωρίς έκχυση κορτιζόνης. Άλλες φορές είναι δυνατόν να εξαφανιστεί μόνο του χωρίς θεραπεία. Τα ποσοστά υποτροπής της συντηρητικής θεραπείας υπερβαίνουν το 50%. Με τον περιορισμό των δραστηριοτήτων συνήθως αυτοπεριορίζονται, επανεμφανίζονται όμως σε περιόδους χειρωνακτικής εργασίας.
Οριστική θεραπεία ενός γαγγλίου είναι η αφαίρεσή του. Η συνηθέστερη ένδειξη είναι η εμφάνιση κοσμητικού προβλήματος, λόγω της θέσης και του μεγέθους του, καθώς και η παρουσία οποιουδήποτε βαθμού λειτουργικής ανεπάρκειας, ή πόνου. Ο τρόπος της αφαίρεσης ποικίλλει από την εντόπιση και το μέγεθός του. Μικρά ενδοτενόντια γάγγλια αφαιρούνται με τοπική αναισθησία. Τα μεγαλύτερα, ειδικά τα ενδοαρθρικά εξορμώμενα, απαιτούν περιοχική αναισθησία, δηλαδή τη νάρκωση ολόκληρου του άνω άκρου. Είναι πολύ σημαντικό να αφαιρεθεί όλη η παθολογία, ακόμη και το ενδοαρθρικό τμήμα, γιατί διαφορετικά το ποσοστό υποτροπής είναι υψηλό. Το χειρουργικό παρασκεύασμα πρέπει πάντα να εξετάζεται ιστολογικά. Μετά από σωστή χειρουργική αντιμετώπιση τα ποσοστά υποτροπής στη διεθνή βιβλιογραφία είναι κάτω του 5%.
Πολλά από τα γάγγλια του καρπού μπορούν να αφαιρεθούν αρθροσκοπικά. Η αρθροσκόπηση καρπού διενεργείται μέσω 2 μικρών οπών 3mm στο δέρμα. Δια των αρθροσκοπικών εργαλείων, που εισάγονται στην άρθρωση, γίνεται αφαίρεση του γαγγλίου εκ των έσω. Η μέθοδος αυτή δεν ενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις.
Μετεγχειρητική – Αποκατάσταση
Είναι πιθανόν να απαιτηθεί φυσιοθεραπευτική αγωγή για την αποκατάσταση της κίνησης του χεριού.
Τα ενδοοστικά γάγγλια χρήζουν ειδικής μεταχείρισης με κάλυψη του κενού με οστικό μόσχευμα, ενώ τα ενδονευρικά γάγγλια απαιτούν μικροχειρουργική τεχνική για την αφαίρεσή τους και πιθανόν επανορθωτικές επεμβάσεις στις περιπτώσεις που έχουν εγκατασταθεί μυϊκές ατροφίες.
Μετεγχειρητικά, επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του χεριού στα γάγγλια που έχουν τενόντια προέλευση, ενώ τα αρθρικά απαιτούν ακινητοποίηση για διάστημα 3 εβδομάδων, για την επούλωση της διάνοιξης της άρθρωσης.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι το γάγγλιο είναι ένα κυστικό μόρφωμα, που εμφανίζεται συνήθως στον καρπό, ακίνδυνο, με κύριο “σύμπτωμα” το κοσμητικό πρόβλημα. Εάν επιλεγεί η χειρουργική αφαίρεση, ο κατάλληλος προεγχειρητικός έλεγχος εγγυάται την οριστική του αντιμετώπιση.
Πηγή: https://www.ostoun.gr/gagglio/
Ορθοστατική Υπόταση
Η ορθοστατική υπόταση αναφέρεται στην απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά τη μετάβαση από την καθιστή στην όρθια θέση. Όταν ένας άνθρωπος σηκώνεται όρθιος, το αίμα φυσιολογικά λιμνάζει στα κάτω άκρα λόγω της βαρύτητας. Ο οργανισμός προσπαθεί επομένως να ωθήσει το αίμα υψηλότερα για να διατηρηθεί η αιμάτωση του εγκεφάλου. Όταν δεν μπορεί να επιτελέσει την παραπάνω λειτουργία με επαρκή αποτελεσματικότητα, η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει πτώση, γεγονός που οδηγεί σε εμφάνιση συμπτωμάτων τα οποία περιλαμβάνουν ίλιγγο, θόλωση της όρασης ή λιποθυμία.
Η απώλεια υγρών στο εσωτερικό των αγγείων αποτελεί το συχνότερο αίτιο των συμπτωμάτων της ορθοστατικής υπότασης. Αυτό μπορεί να αποδίδεται στην αφυδάτωση που εμφανίζεται εξαιτίας διάρροιας, εμέτου και χρήσης φαρμάκων, όπως τα διουρητικά. Τα φάρμακα αυτά βοηθούν τον οργανισμό να απομακρύνει την περίσσεια υγρών και άλατος μέσω των ούρων.
Η απώλεια αίματος, η αναιμία, καθώς και άλλες παθήσεις που επηρεάζουν τα επίπεδα των ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορούν επίσης να προκαλέσουν ορθοστατική υπόταση. Όταν δεν υπάρχουν αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια για να μεταφέρουν οξυγόνο, εμφανίζεται ίλιγγος και ζαλάδα.
Ορισμένα φάρμακα, όπως οι β αποκλειστές και τα αντικαταθλιπτικά, μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης. Η άσκηση ή η εργασία σε θερμό καιρό ή η παραμονή στο κρεβάτι για αρκετό καιρό αποτελεί έναν ακόμα αιτιολογικό παράγοντα για την ορθοστατική υπόταση.
Η νόσος του Parkinson, η εγκυμοσύνη και οι καρδιακές παθήσεις, όπως οι αρρυθμίες και οι βαλβιδοπάθειες, έχουν επίσης ενοχοποιηθεί.
Υπόταση
Η χαμηλή πίεση πολλές φορές είναι ένδειξη για κάποιο υποκείμενο πρόβλημα υγείας, ιδίως αν η κρίση υπότασης «χτυπά» ξαφνικά και συνοδεύεται από:
– ζαλάδα
– συγκοπή (λιποθυμία)
– θολή όραση
– ναυτία
– κόπωση
– έλλειψη συγκέντρωσης
Η υπερβολικά χαμηλή πίεση υποδεικνύει σοκ και είναι απειλητική για τη ζωή.
Εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως:
– η πνευματική σύγχυση, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους
– το κρύο και χλωμό δέρμα
– η γρήγορη και κοφτή αναπνοή
– ο γρήγορος και αδύναμος καρδιακός παλμός
Στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητη η άμεση παροχή ιατρικής βοήθειας.
Έμμηνος ρύση και πόνοι στην μέση
Πολλές γυναίκες ταλαιπωρούνται από πόνους στη μέση, που κάνουν αφόρητες τις μέρες της εμμήνου ρύσης.
Ο πόνος χαμηλά στην πλάτη αποτελεί σύμπτωμα της πρωτογενούς δυσμηνόρροιας και προκαλείται από τις συσπάσεις της μήτρας.
Κάθε μήνα το σώμα δημιουργεί στην εσωτερική κοιλότητα της μήτρας, το ενδομήτριο, μία φόδρα, το πάχος της οποίας αυξάνεται, όταν υπάρχει διέγερση των οιστρογόνων, προκειμένου να δεχτεί ένα γονιμοποιημένο ωάριο.
Εάν η γυναίκα δεν μείνει έγκυος, τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης πέφτουν και το σώμα κάνει συσπάσεις για να αποβάλλει αυτό το φλοιό από το ενδομήτριο. Όταν η μήτρα συστέλλεται με ένταση, πιέζει τα κοντινά αιμοφόρα αγγεία, διακόπτοντας την παροχή οξυγόνου στους μύες και αυτός είναι ο λόγος που ο πόνος της κοιλιάς αντανακλά χαμηλά στην πλάτη.
Εν τω μεταξύ, για να υποχωρήσει ο πόνος στην πλάτη, η γυναίκα μπορεί να κάνει τα εξής:
– Να πάρει κάποιο αντιφλεγμονώδες, όπως η ιβουπροφαίνη.
– Να κάνει ένα ζεστό μπάνιο.
– Να βάλει ζεστά επιθέματα στη μέση της.
– Να αποφεύγει τα τρόφιμα που περιέχουν καφεΐνη και αλάτι.
– Να κάνει ήπια άσκηση. Έχει βρεθεί ότι οι γυναίκες που ασκούνται τακτικά, υποφέρουν λιγότερο από πόνους περιόδου.
Ανισοσκελία
Η ανισοσκελία είναι η παθολογική κατάσταση στην οποία παρατηρείται άνισο μήκος μεταξύ των δύο κάτω άκρων ενός ατόμου. Μεγάλο ποσοστό ανθρώπων φέρει τη συγκεκριμένη πάθηση.
Η ανισοσκελία διακρίνεται σε δύο βασικούς τύπους:
- Την ανατομική, η οποία οφείλεται σε διαφορές στο μήκος των οστών των κάτω άκρων. Στην ανατομική ανισοσκελία παρατηρείται πραγματική διαφορά στο μήκος των οστών των κάτω άκρων που μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικό μήκος των μηριαίων οστών, των κνημών και περονών. Η ανατομική ανισοσκελία προκύπτει μετά από κατάγματα των κάτω άκρων, λοιμώξεις των οστών των κάτω άκρων, χειρουργικές επεμβάσεις στα κάτω άκρα ή το ισχίο ή από διάφορα αίτια που προκαλούν βλάβη στην ζώνη αύξησης (επίφυση) των μακρών οστών των κάτω άκρων κατά την ανάπτυξη του σκελετού.
- Την λειτουργική, την οποία δεν παρατηρούνται πραγματικές διαφορές στο μήκος των οστών των κάτω άκρων. Η λειτουργική ανισοσκελία προκαλείται από παθήσεις των μυών και νεύρων στην λεκάνη ή στους μηρούς. Οι νευρομυϊκές βλάβες προκαλούν υπερτονία (αυξημένη σύσπαση) των μυών της λεκάνης και του μηρού με αποτέλεσμα το ένα κάτω άκρο να έλκεται και να κρατιέται σε ψηλότερη θέση από το άλλο και να φαίνεται βραχύτερο (κοντότερο) παρά το γεγονός ότι δεν διαφέρει σε μήκος από το άλλο.
Επιπρόσθετα της παραπάνω διάκρισης της ανισοσκελίας, η ανισοσκελία διακρίνεται επίσης στην ανισοσκελία που είναι εμφανής από την παιδική ηλικία και στην ανισοσκελία που εμφανίζεται αργότερα την ενήλικο ζωή. Γενικά η αναπηρία και τα συμπτώματα είναι εντονότερα στην ανισοσκελία που εμφανίζεται στην ενήλικο ζωή σε σχέση με εκείνη που εμφανίζεται στην παιδική ηλικία.
Ανατομική ανισοσκελία
Παλαιότερα η ανατομική ανισοσκελία θεωρούνταν αρκετά σπάνια. Σήμερα ανασκοπήσεις των σωματομετρικών μετρήσεων μεγάλου αριθμού ατόμων έχουν δείξει ότι η μικρού βαθμού ανατομική ανισοσκελία είναι ιδιαίτερα συχνή στον γενικό πληθυσμό. Έτσι μικρού βαθμού ανατομική ανισοσκελία παρατηρείται στο 90% των ατόμων στο γενικό πληθυσμό με κατά μέσο όρο διαφορά 5.2 χιλιοστών μεταξύ των δύο κάτω άκρων. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων το δεξιό κάτω άκρο είναι βραχύτερο από το αριστερό.
Η ανισοσκελία αυτού του βαθμού δεν προκαλεί συνήθως συμπτώματα ούτε έχει επιπτώσεις. Για την πλειοψηφία των ανθρώπων η ανισοσκελία δεν θεωρείται κλινικά σημαντική έως ότου η διαφορά μεταξύ των δύο κάτω άκρων φτάσει τα 1-2 εκατοστά. Ανατομική ανισοσκελία με διαφορά μεγαλύτερη από 2 εκατοστά μεταξύ των κάτω άκρων παρατηρείται σε αναλογία 1/1000 άτομα στο γενικό πληθυσμό. Αντίστοιχα στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 100 χιλιάδες άνθρωποι πάσχουν από ανισοσκελία, την οποία πιθανότατα δε γνωρίζουν. Από πολλές μελέτες έχει καταδειχθεί ότι το μέγεθος της ανισοσκελίας δεν σχετίζεται πάντα με την ύπαρξη συμπτωμάτων και την ανάπτυξη επιπλοκών από αυτή.
Η συχνότητα της σημαντικής ανισοσκελίας με διαφορά 1 εκατοστό ή περισσότερο μεταξύ των δύο άκρων δεν είναι σήμερα ακριβώς γνωστή και ποικίλλει από 14,8-43% στο γενικό πληθυσμό με βάση τις διάφορες μελέτες. Διάφορες μελέτες έχουν προσπαθήσει να προσδιορίσουν τον βαθμό της ανισοσκελίας που είναι κλινικά σημαντικός και συσχετίζεται με την ύπαρξη συμπτωμάτων και κυρίως πόνου στην μέση και προβλημάτων από την λεκάνη και τα κάτω άκρα. Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα στο πεδίο αυτό. Με βάση τις περισσότερες μελέτες, ανατομική ανισοσκελία στην παιδική ηλικία μικρότερη από 1,5 εκατοστά σε συνθήκες έντονης σωματικής άσκησης και καταπόνησης και μικρότερη από 2 εκατοστά σε φυσιολογικές συνθήκες δεν θεωρείται πιθανό να προκαλέσει συμπτώματα. Τονίζεται όμως σε κάθε περίπτωση ότι μπορεί πάντα να υπάρχουν εξαιρέσεις σε μικρότερο ή μεγαλύτερο μέγεθος του γενικού πληθυσμού και πολλές μελέτες έχουν αναφέρει αυξημένη συχνότητα πόνου στην μέση ακόμα και με μικρού βαθμού ανισοσκελία.
Η ανατομική ανισοσκελία που προκύπτει μετά από επεμβάσεις στα κάτω άκρα και την λεκάνη και ιδιαίτερα μετά ολική αρθροπλαστική ισχίου θεωρείται επίσης σήμερα αρκετά συχνή. Σύμφωνα με κάποιες μελέτες, μετά ολική αρθροπλαστική ισχίου ανατομική ανισοσκελία μικρότερη από 5 χιλιοστά παρατηρείται στο 75% των ασθενών, ανισοσκελία 5-7 χιλιοστά στο 12,5% των ασθενών και ανισοσκελία 7-10 χιλιοστά στο 2% των ασθενών. Ο βαθμός της ανισοσκελίας που είναι ανεκτός από τους ασθενείς δεν έχει προσδιοριστεί σήμερα με απόλυτο τρόπο και γενικά θεωρείται ότι διαφορές μικρότερες από 1 εκατοστό είναι συνήθως καλά ανεκτές. Κάποιες μελέτες υποστηρίζουν επίσης ότι η μετεγχειρητική ανισοσκελία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αναπτύσσεται σε άτομα που είχαν κάποιου βαθμού ανισοσκελία πριν την επέμβαση. Οι επεμβάσεις στο ισχίο μπορεί επίσης να προκαλέσουν λειτουργική ανισοσκελία λόγω αλλαγών στην μηχανική της άρθρωσης των ισχίων.
Λειτουργική ανισοσκελία
Η λειτουργική ανισοσκελία προκύπτει λόγω αυξημένης σύσπασης (υπερτονίας) ή μειωμένης σύσπασης (αδυναμίας) των μυών του κάτω άκρου, της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης, όπως και από δυσκαμψία στων αρθρώσεων της λεκάνης, της σπονδυλικής στήλης και των κάτω άκρων. Συχνότερες αιτίες είναι ο πρηνισμός ή ο υπτιασμός του ενός ποδιού σε σχέση με το άλλο, η δυσκολία στην απαγωγή και η προσαγωγή του ενός κάτω άκρου κατά την άρθρωση του ισχίου λόγω αυξημένης σύσπασης (υπερτονίας) των μυών ή δημιουργίας συγκάμψεων, η υπερέκταση του γόνατος λόγω αδυναμίας του τετρακέφαλου μηριαίου μυ και η σκολίωση της οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης.
Συμπτώματα και επιπλοκές
Η πάθηση προκαλεί σημαντικές αλλαγές στην βιο-μηχανική των αρθρώσεων των κάτω άκρων και των φορτίων που ασκούνται σε αυτές ενώ κινητοποιούνται και αντιρροπιστικές αλλαγές. Τα συμπτώματα και οι αλλοιώσεις σχετίζονται με το επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας και εμφανίζονται νωρίτερα και εντονότερα στα άτομα που αθλούνται.
Η ανισοσκελία προκαλεί μετατόπιση του κέντρου βάρους του σώματος στο κάτω άκρο με το μικρότερο μήκος. Οι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί που κινητοποιούνται για την διατήρηση της στάσης και βάδισης περιλαμβάνουν την σπονδυλική στήλη, την λεκάνη και τα κάτω άκρα. Οι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί τείνουν, όπως δηλώνει και το όνομά τους, να αντισταθμίζουν τις αλλαγές στην κατανομή των φορτίων που προκαλούνται από την ανισοσκελία. Οι συχνότεροι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν την στροφή και κλίση της λεκάνης προς την πλευρά του βραχύτερου κάτω άκρου, την ανάπτυξη σκολίωσης με την κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης να εντοπίζεται στην πλευρά του βραχύτερου κάτω άκρου, την κάμψη της άρθρωσης του γόνατος στο μακρύτερο κάτω άκρο, το ανάκυρτο γόνατο στην πλευρά του βραχύτερου κάτω άκρου, την κάμψη της άρθρωσης του γόνατος στην πλευρά του μακρύτερου κάτω άκρου, τον έντονο πρηνισμό της υπαστραγαλικής άρθρωσης στην πλευρά του μακρύτερου κάτω άκρου και την πελματιαία κάμψη και υπτιασμό του άκρου ποδός κατά την άρθρωση του αστραγάλου στην πλευρά του βραχύτερου κάτω άκρου. Το ανάκυρτο γόνυ είναι παραμόρφωση της άρθρωσης του γόνατος, στην οποία το γόνατο κάμπτεται προς τα πίσω και η μηροπερονιαία άρθρωση υπερεκτείνεται.
Το περισσότερο συχνό σύμπτωμα που συνδέεται με την ανισοσκελία είναι ο πόνος στην μέση. Όπως προαναφέρθηκε ο πόνος στην μέση (οσφυαλγία) μπορεί να προκληθεί και από μικρού βαθμού ανισοσκελία και το θέμα αυτό δεν έχει ξεκαθαρίσει σήμερα στην διεθνή επιστημονική κοινότητα και σχετίζεται επίσης και με τις αθλητικές δραστηριότητες των ασθενών και είναι εντονότερος σε άτομα που αθλούνται ακόμα και με μικρότερο βαθμό ανισοσκελίας.
Λοιπά συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στην λαγόνιο χώρα, πόνο λόγω αρθρίτιδας στο γόνατο, πόνο στον ψοϊτη μυ, πόνο στο ισχίο λόγω αρθρίτιδας του ισχίου, τενοντίτιδα του τένοντα της επιγονατίδας, πόνο στην επιγονατίδα και στον μηρό, πελματιαία απονευρωσίτιδα, πόνο στην κνήμη και μεταταρσαλγία. Τα παραπάνω συμπτώματα και οι αλλοιώσεις εντοπίζονται αρχικά στο μακρότερο κάτω άκρο στην ανατομική ανισοσκελία. Συμπτώματα και αλλοιώσεις στο βραχύτερο άκρο περιλαμβάνουν το σύνδρομο της λαγονοκνημιαίας ταινίας που εκδηλώνεται με πόνο στην έξω επιφάνεια του γόνατος, φλεγμονή του ορογόνου θυλάκου των τροχαντήρων, πόνο στην ιερολαγόνιο άρθρωση, τενοντοπάθεια του αχίλλειου τένοντα και πόνο στην έξω επιφάνεια των άκρων ποδών λόγω υπεξαρθρήματος των σκαφοειδών οστών.
Στην λειτουργική ανισοσκελία, τα συμπτώματα και οι αλλοιώσεις εντοπίζονται αρχικά συχνότερα στην περιοχή του βραχύτερου κάτω άκρου και περιλαμβάνουν την πελματιαία απονευρωσίτιδα, πόνο στο μηριαίο οστό και την επιγονατίδα, πόνο στην έσω επιφάνεια της κνήμης, σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας, πόνο της ομόπλευρης ιερολαγόνιας άρθρωσης και οσφυαλγία και πόνο στην λαγόνια χώρα λόγω καταπόνησης των ψοϊτών μυών στην αντίθετη πλευρά.
Διάγνωση
Η διάγνωση της ανισοσκελίας γίνεται από τον ειδικό ορθοπεδικό με βάση αρχικά την εξέταση των κάτω άκρων, του τρόπου βάδισης και κάποιες ειδικές δοκιμασίες και μετρήσεις. Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού για την βαρύτητα και την διάρκεια των συμπτωμάτων είναι βασικής σημασίας. Οι απεικονιστικές μέθοδοι είναι απαραίτητες για να καθοριστεί ο βαθμός της ανισοσκελίας. Οι απλές και ψηφιακές ακτινογραφίες επιτρέπουν με ακρίβεια το υπολογισμό του μήκους των κάτω άκρων. Η αξονική τομογραφία μπορεί να ανιχνεύσει διαφορές στο μήκος των κάτω άκρων με ακρίβεια χιλιοστού και θεωρείται πιο αξιόπιστη από την μαγνητική τομογραφία για την διάγνωση του βαθμού της ανισοσκελίας.
Ο ειδικός ορθοπεδικός καθορίζει επίσης αν πρόκειται για ανατομική ή λειτουργική ανισοσκελία, καθώς και το είδος και την βαρύτητα των επιπλοκών της. Η έγκαιρη διάγνωση της ανισοσκελίας, είναι βασικής σημασίας για την έγκαιρη έναρξη θεραπείας ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι επιπλοκές.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ανισοσκελίας θα πρέπει να αποφασίζεται μετά από λεπτομερή και εξατομικευμένη για κάθε ασθενή διερεύνηση της αιτιολογίας της, των επιπλοκών που έχει επιφέρει και καθορίζεται επίσης και από άλλους παράγοντες όπως η ηλικία, ο τρόπος ζωής ακόμα και η ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς.
Οι περισσότεροι ασθενείς αντιλαμβάνονται την ανισοσκελία σαν αναπηρία ή σωματικό μειονέκτημα και η χωλότητα που αυτή επιφέρει, αποτελεί σημαντικό ψυχολογικό φορτίο.
Η μικρού βαθμού ανισοσκελία, που είναι και η συχνότερη, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με χρήση πελμάτων ειδικής κατασκευής (ενθεμάτων ή κοινώς πάτων) στο κοντύτερο πόδι. Η επιλογή των κατάλληλων πελμάτων γίνεται μετά από πελματογράφημα. Γενικά τα πέλματα είναι αποτελεσματικά για ανισοσκελία έως 3 εκατοστά. Για περιπτώσεις ανισοσκελίας άνω των 3 εκατοστών, προτείνεται η κατασκευή ανατομικού υποδήματος, συνδυαστικό με εξατομικευμένο πέλμα.
Τροχαντηρίτιδα
Η τροχαντηρίτιδα αποτελεί μια φλεγμονώδη αντίδραση στην άρθρωση του ισχίου μεταξύ των τενόντων του μεγάλου γλουτιαίου, του τείνοντος την πλατεία περιτονία και της επιφάνειας του μείζονος τροχαντήρα.
Η κάκωση αυτή εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα ως κάκωση υπερχρήσης σε αθλητές με επαναλαμβανόμενο κύκλο κίνησης στο ισχίο, όπως δρομείς, ποδηλάτες, κολυμβητές. Ακόμη, μπορεί να εκδηλωθεί και σε άτομα που εμφανίζουν βράχυνση της λαγονοκνημιαίας ταινίας ή ανατομικές ασυμμετρίες όπως προέχοντες τροχαντήρες, ανισοσκελία ή αυξημένη γωνία Q.
Ωστόσο, η τροχαντηρίτιδα είναι δυνατόν να εμφανιστεί μετά από άμεσο χτύπημα στην περιοχή του μείζονος τροχαντήρα ή μετά από πτώση στην πλάγια πλευρά του ισχίου στην επιφάνεια άθλησης (τερματοφύλακες). Τέλος, η κακή εμβιομηχανική τρεξίματος ή το παρατεταμένο τρέξιμο σε κεκλιμένες επιφάνειες όπου αυξάνεται η προσαγωγή του ισχίου μπορούν να επιβαρύνουν την περιοχή και να οδηγήσουν σε δημιουργία φλεγμονής.
Συμπτώματα τροχαντηρίτιδας:
- Πόνος, ο οποίος μπορεί να αντανακλά κατά μήκος της πλάγιας επιφάνειας του μηρού μέχρι το γόνατο. Ο πόνος παρατηρείται κατά την απλή προσαγωγή ή την απαγωγή του ισχίου υπό αντίσταση, κατά την βάδιση ή κατά την κατάκλιση επί της πάσχουσας πλευράς.
- Ευαισθησία κατά την ψηλάφηση
- Τοπική αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή του μείζονος τροχαντήρα
- Ενδέχεται να παρατηρηθεί οίδημα στην περιοχή
Αντιμετώπιση της τροχαντηρικής ορογονοθυλακίτιδας:
- Ανάπαυση του σκέλους σε ανάρροπη θέση
- Παγοθεραπεία
- Διακοπή των επιβαρυντικών δραστηριοτήτων για ένα διάστημα
- Φυσικοθεραπευτικές τεχνικές (θεραπευτικός υπέρηχος, κρουστικός υπέρηχος (shockwaves))
- Διατάσεις λαγονοκνημιαίας ταινίας και προσαγωγών
- Σταδιακή ενδυνάμωση των μυών της περιοχής
- Κατασκευή ορθωτικών, εάν η ανισοσκελία είναι η αιτία της κάκωσης
Αφού ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του εύρους κίνησης και ελαστικότητας, ακολουθείται πρόγραμμα δραστηριοτήτων προσαρμοσμένο σε κάθε άθλημα. Φυσικά, μετά την αποκατάσταση της κάκωσης ακολουθείται ένα πρόγραμμα διατάσεων και ασκήσεων ενδυνάμωσης για την αποτροπή μιας εκ νέου κάκωσης.
Σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας
